Nhằm chủ động phòng, chống dịch COVID-19 và giảm nguy cơ lây nhiễm chéo tại các cơ sở cách ly y tế tập trung, Bộ Y tế đã xây dựng Hướng dẫn cách ly y tế tại nhà đảm bảo phòng, chống dịch COVID-19 cho các đối tượng thuộc diện F1 để UBND TP Hồ Chí Minh xem xét, áp dụng thí điểm trên địa bàn thành phố.
Các điều kiện cách ly y tế tại nhà phòng, chống dịch COVID-19 thực hiện theo Hướng dẫn ban hành kèm theo Công văn này. Chính quyền địa phương chịu trách nhiệm theo dõi, giám sát chặt chẽ, tổ chức lấy mẫu xét nghiệm cho người cách ly theo quy định.
Phân tích về vấn đề này, luật sư Nguyễn Đức Hùng - Phó Giám Đốc, Hãng Luật TGS (thuộc Đoàn Luật Sư Thành Phố Hà Nội) cho rằng, trường hợp F1 phải cách ly tăng gấp nhiều lần trong đợt dịch này khiến sức ép đè nặng lên các khu tập trung, trong khi đó hiện tượng số F1 trong khu cách ly tập trung thành F0 có xu hướng tăng cao đòi hỏi phải có phương pháp thay đổi phù hợp với tình hình mới. Do đó, Bộ Y tế đưa ra công văn về việc thí điểm hướng dẫn cách ly y tế tại nhà cho các đối tượng F1.
Tuy nhiên, với phương án này sẽ không tránh khỏi một số đối tượng có hành vi chống đối và không tuân thủ theo quy định của pháp luật. Theo đó, nếu F1 cách ly ở nhà mà vi phạm thì theo mức độ vi phạm của mỗi cá nhân có thể bị xử phạt vi phạm hành chính hay nặng hơn có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự.
Theo luật sư Hùng, nếu cá nhân không tuân thủ cách ly COVID-19 theo các quy định trên thì có thể bị phạt hành chính lên đến 20 triệu đồng.
Bên cạnh đó, với các trường hợp không tuân thủ quy định cách ly là một trong những hành vi làm lây lan dịch bệnh nguy hiểm cho người có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự về Tội làm lây lan dịch bệnh truyền nhiễm cho người theo Điều 240 Bộ luật Hình sự năm 2015 sửa đổi bổ sung năm 2017. Cụ thể, mức phạt áp dụng cho người không tuân thủ cách ly theo quy định của Điều 240 là phạt tiền từ 50 – 200 triệu đồng hoặc bị phạt tù từ 01 – 05 năm. Ngoài ra, người phạm tội còn có thể bị áp dụng các khung hình phạt tăng nặng khác với mức phạt tù đến 12 năm.
Tại khoản 4 Điều 240 quy định, người phạm tội còn có thể bị áp dụng hình phạt bổ sung là phạt tiền từ 20 – 100 triệu đồng, cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 01 – 05 năm.
Theo luật sư Nguyễn Đức Hùng, việc thực hiện cách ly F1 tại nhà sẽ giúp giảm tải, tránh nguy cơ lây nhiễm chéo trong các khu cách ly tập trung.
Việc cách ly tại nhà cho các đối tượng F1 là biện pháp hoàn toàn mới trong việc triển khai các biện pháp phòng, chống Covid-19 của nước ta. Vì vậy, vấn đề quản lý các trường hợp F1 này để đạt được hiệu quả cao nhất cần phải được quan tâm, chú trọng. Luật sư Hùng cho rằng, để việc cách ly F1 tại nhà được hiệu quả, trước hết người dân cần được trang bị kiến thức kỹ lưỡng về dịch bệnh, hướng dẫn biện pháp bảo đảm an toàn.
Theo vị luật sư này, điều quan trọng nhất là người cách ly phải có nhận thúc thật đầy đủ về trách nhiệm, nghĩa vụ để chấp hành cách ly nghiêm túc, theo đúng hướng dẫn của cơ quan y tế.
“Cần bắt buộc các đối tượng F1 cách ly tại nhà phải ký cam kết không vi phạm quy định và đưa ra các chế tài xử phạt cụ thể, nghiêm minh mang tính chất răn đe. Đồng thời, các địa phương cần tăng cường thêm lực lượng thường xuyên kiểm tra, giám sát, quản lý chặt chẽ khu vực có trường hợp F1 cách ly tại nhà, kết hợp các phương pháp theo dõi đối với các hộ có hệ thống camera giám sát. Không được để các đối tượng cách ly tại nhà vi phạm quy định về cách ly, đặc biệt là trốn đi ra khỏi nhà”- luật sư Hùng phân tích thêm.
Cần chuẩn bị các phương án quản lý phù hợp, phân loại kỹ những đối tượng cách ly tại nhà, đặc biệt, hệ thống y tế cơ sở phải chuẩn bị lực lượng rất lớn, công tác hậu cần chu đáo để không phát sinh những ổ dịch mới trong cộng đồng. Chính quyền và người dân phải cùng nhau phối hợp, chung tay nâng cao ý thức phòng, chống dịch bệnh để sớm đẩy lùi dịch bệnh nguy hiểm này ra khỏi đất nước./.
