Cơ chế cho Thủ đô Hà Nội phải vượt trội

Góp ý vào dự thảo Luật Thủ đô (sửa đổi) tại phiên họp 26 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, sáng 20/9, Chủ tịch Quốc hội  cho rằng, luật chỉ có 7 chương với 59 điều nhưng rất khó và đặc biệt quan trọng với phát triển Thủ đô Hà Nội. Ông đề nghị tiếp tục rà soát, nghiên cứu để thể chế hoá đầy đủ, cụ thể các chủ trương để Thủ đô Hà Nội phát triển như mục tiêu đề ra trong nghị quyết của Trung ương, Bộ Chính trị.

Đồng ý rằng đây là đạo luật về phân cấp và phân quyền, Chủ tịch Quốc hội lưu ý phải toàn diện chứ không chỉ ở lĩnh vực kinh tế; cùng với đó phải có trọng tâm, trọng điểm chứ không rải mành mành. Do đó, ông đề nghị nội dung nào phân cấp cho cấp thành phố cần thể hiện rõ, ngoài ra nghiên cứu quy định để thành phố có thể phân quyền cho cấp dưới như quận, huyện, sở.

Đề cập vấn đề kiểm soát quyền lực, Chủ tịch Quốc hội cho rằng quan trọng là trình tự thủ tục, rõ ai quyết, ai ban hành. “Bí thư TPHCM nói “con tàu 98 lên đường ra khơi”, họ triển khai rất nhanh, thẩm quyền rất lớn, HĐND quyết định chứ không chờ hướng dẫn, hỏi nơi này nơi kìa. Tránh luật ra không làm được lại phải đi xin, đi chạy khắp nơi” – ông nói. 

Dự thảo luật đề cập nhiều cơ chế đã áp dụng cho một số địa phương như TPHCM, Khánh Hoà. Chủ tịch Quốc hội cho rằng ban soạn thảo cần trao đổi với các địa phương này để xem nội dung nào cần điều chỉnh, nâng cấp hơn cho Hà Nội để tránh khi thực hiện lại nói “giá như”.

Với tính chất là Thủ đô nên theo ông Vương Đình Huệ cho rằng Hà Nội cần có tiêu chuẩn, quy chuẩn cao hơn so với thành phố khác. “Đề nghị rà soát, dứt khoát không luật hoá, hợp thức hoá chung cư mini trong luật này. Vụ cháy vừa rồi rất đau xót, nghiên trọng”.

Hay như giao thông, ông cho rằng nếu chờ quy chuẩn thì còn lâu, nếu không sớm quy định thì lộ trình chuyển đổi xe cũ lấy xe mới, lộ trình hạn chế dần phương tiện cá nhân cùng với phát triển giao thông công cộng thì khó thực hiện.

Phát biểu tại phiên họp, cũng đề cập quy chuẩn, tiêu chuẩn, nhất là với quy hoạch, xây dựng, Bí Thư Thành uỷ Hà Nội Đinh Tiến Dũng cho rằng “qua vụ cháy chung cư mini vừa rồi mới thấy vô cùng bất cập”. Toà nhà được cấp phép 6 tầng nhưng xây tới 9 tầng là vi phạm, song theo ông, với vị trí như thế thì cho phép 6 tầng cũng là chưa phù hợp. Do dó, luật thiết kế cho phép Hà Nội quyết định thì mới đảm bảo an toàn và phát triển lâu dài.

Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải cũng cho rằng, nếu Thủ đô Hà Nội vẫn chỉ sử dụng cơ chế đặc thù như nơi khác thì “dưới tầm”. Cơ chế theo dự thảo chưa đủ mạnh, chưa phải riêng, đặc biệt cho Thủ đô, nên cần có đột phá hơn.

Hà Nội được phạt vi phạm PCCC cao gấp đôi cả nước?

Trình bày Tờ trình của Chính phủ, Bộ trưởng Bộ Tư pháp Lê Thành Long nhấn mạnh, thực tiễn cho thấy tình hình vi phạm hành chính đang diễn ra rất phức tạp trong lĩnh vực phòng cháy chữa cháy, vệ sinh an toàn thực phẩm, quảng cáo ở Thủ đô, đòi hỏi phải có giải pháp thích hợp để tăng tính răn đe, phòng ngừa.

Do vậy, Điều 34 dự thảo Luật đã bổ sung 3 lĩnh vực mà HĐND thành phố Hà Nội được quy định mức phạt tiền cao hơn nhưng không quá 2 lần mức tiền phạt chung do Chính phủ quy định.

Bên cạnh đó, Điều 35 còn quy định biện pháp ngăn chặn và bảo đảm xử lý vi phạm hành chính chưa được pháp luật hiện hành quy định là ngừng cung cấp dịch vụ tại địa điểm vi phạm đối với công trình, cơ sở sản xuất, kinh doanh vi phạm trong các lĩnh vực đất đai, xây dựng, phòng cháy, chữa cháy.

Thẩm tra nội dung này, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật của Quốc hội cho rằng quy định này là chưa phù hợp với quy định của Hiến pháp năm 2013 về các quyền cơ bản của công dân, trong đó có quyền bình đẳng trước pháp luật.

Quan tâm vấn đề xây dựng, phát triển, quản lý, Tổng Thư ký Quốc hội Bùi Văn Cường cho rằng, thực tế phát triển thủ đô thời gian qua, nhất là sau khi sự kiện đau lòng cháy chung cư mini tại Khương Hạ, Thanh Xuân, việc tồn tại hơn 2.000 nhà riêng lẻ khác kiểu chung cư mini cho thấy định hướng xây dựng và phát triển Thủ đô Hà Nội có phần khó kiểm soát ngay cả khi Luật Thủ đô được ban hành 2012, tức cách đây 10 năm, thậm chí trước đó đã có Pháp lệnh Thủ đô năm 2000”

Theo Tổng Thư ký Quốc hội, đó là hệ lụy tập trung dân cư quá đông trong khu vực nội thành, đi kèm với đó là công tác quản lý chưa nghiêm. Vấn đề di dời cơ sở sản xuất công nghiệp, giáo dục, sự nghiệp công lập, trụ sở cơ quan bộ ngành thuộc thẩm quyền quản lý của các cơ quan Trung ương và thành phố đã đặt ra từ rất lâu, tuy nhiên công tác triển khai rất chậm chạp.