ĐỒNG CHÍ VÕ VĂN KIỆT - NHÀ LÃNH ĐẠO XUẤT SẮC CỦA ĐẢNG VÀ CÁCH MẠNG VIỆT NAM

Phát biểu đề dẫn Hội thảo của đồng chí Nguyễn Xuân Thắng, Uỷ viên Bộ Chính trị, Giám đốc Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh, Chủ tịch Hội đồng lý luận Trung ương

Kính thưa các đồng chí lãnh đạo, nguyên lãnh đạo Đảng và Nhà nước! 

Thưa các quý vị đại biểu, các nhà khoa học và thân nhân gia đình đồng chí Võ Văn Kiệt!

Hôm nay, nhân kỷ niệm 100 năm Ngày sinh đồng chí Võ Văn Kiệt (23-11-1922 – 23-11-2022), Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh, Ban Tuyên giáo Trung ương, Văn phòng Chính phủ, Thành ủy Thành phố Hồ Chí Minh và Tỉnh ủy Vĩnh Long phối hợp tổ chức Hội thảo khoa học cấp quốc gia với chủ đề “Đồng chí Võ Văn Kiệt - Nhà lãnh đạo xuất sắc của Đảng và cách mạng Việt Nam”.

Thay mặt Ban Tổ chức Hội thảo, tôi nhiệt liệt chào mừng các đồng chí lãnh đạo, nguyên lãnh đạo Đảng và Nhà nước, đại diện lãnh đạo Ban, Bộ, ngành Trung ương; đại diện lãnh đạo Thành phố Hồ Chí Minh, Tỉnh Vĩnh Long và các địa phương; các quý vị đại biểu, các nhà khoa học và thân nhân gia đình Thủ tướng Võ Văn Kiệt. Chúc các quý vị đại biểu và các đồng chí dồi dào sức khỏe, hạnh phúc và mọi điều tốt đẹp!

Thưa các đồng chí!

Trong Hội thảo khoa học hôm nay, để tưởng nhớ, tri ân cuộc đời cách mạng cao đẹp và những cống hiến to lớn của đồng chí Võ Văn Kiệt với Đảng và cách mạng Việt Nam, tôi đề nghị các quý vị đại biểu và các nhà khoa học tập trung thảo luận, làm rõ những nội dung chủ yếu sau:

1. Đồng chí Võ Văn Kiệt - Người cán bộ lãnh đạo sâu sát cơ sở, kiên trung, năng động, sáng tạo, có nhiều đóng góp to lớn với phong trào cách mạng ở Nam Bộ

Sớm giác ngộ, tham gia và được tôi luyện phong trào đấu tranh cách mạng, đồng chí Võ Văn Kiệt đã nhanh chóng trưởng thành và tỏ rõ là một cán bộ tài năng, kiên cường, bám dân, sâu sát cơ sở, có những đóng góp to lớn đối với phong trào cách mạng ở Nam Bộ.

Trên cương vị Bí thư chi bộ, Huyện ủy viên huyện Vũng Liêm (1940), đồng chí đã trực tiếp tham gia lãnh đạo cuộc khởi nghĩa Nam Kỳ ở Vũng Liêm, tỉnh Vĩnh Long, góp phần viết nên trang sử hào hùng, bất khuất của nhân dân Nam Kỳ trong cuộc đấu tranh giải phóng dân tộc dưới sự lãnh đạo của Đảng.

Là Tỉnh ủy viên lâm thời tỉnh Rạch Giá (1941-1945), đồng chí rất quan tâm đến công tác tổ chức huấn luyện cán bộ, sản xuất vũ khí, xây dựng U Minh trở thành căn cứ địa của Tỉnh ủy Rạch Giá và Liên Tỉnh ủy Hậu Giang, góp phần tích cực vào thắng lợi của cuộc khởi nghĩa giành chính quyền ở Rạch Giá và các tỉnh miền Tây Nam Bộ trong Cách mạng Tháng Tám 1945.

Khi thực dân Pháp quay lại xâm lược Nam Bộ, trên các cương vị Tỉnh ủy viên, rồi Phó Bí thư Tỉnh ủy Rạch Giá, Ủy viên Chính trị dân quân cách mạng liên tỉnh Tây Nam Bộ (1945-1950), Phó Bí thư, rồi Bí thư Tỉnh ủy Bạc Liêu (1950-1954), đồng chí Võ Văn Kiệt đã tham gia và trực tiếp lãnh đạo quân dân Tây Nam Bộ vượt qua mọi khó khăn, gian khổ, làm tốt công tác vận động quần chúng; xây dựng khối đại đoàn kết toàn dân; thực hiện chính sách ruộng đất đúng đắn, phù hợp với thực tiễn Nam Bộ; đẩy mạnh tăng gia sản xuất; phát triển phong trào du kích,... góp phần đưa cuộc kháng chiến chống Pháp của nhân dân Nam Bộ đi đến thắng lợi.

Trong cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước, trên các cương vị Ủy viên Xứ ủy Nam Bộ, Phó Bí thư Liên Tỉnh ủy Hậu Giang (1955-1959), Bí thư Khu ủy Sài Gòn - Chợ Lớn, rồi Bí thư Khu ủy Sài Gòn - Gia Định, Ủy viên dự khuyết Trung ương Đảng, Ủy viên Trung ương Cục miền Nam (1959-1969), Bí thư Khu ủy Khu 9, Ủy viên Trung ương Đảng (1969-1973), Ủy viên Thường vụ Trung ương Cục miền Nam, phụ trách khối Dân vận - Binh vận - Mặt trận (1973-1975), đồng chí Võ Văn Kiệt đã kiên cường bám trụ, sâu sát cơ sở, thể hiện bản lĩnh và tầm nhìn chiến lược trong lãnh đạo quân dân Nam Bộ vượt qua những năm tháng đấu tranh đầy gian khổ, ác liệt, đưa cuộc kháng chiến giành thắng lợi từng bước, tiến tới giải phóng hoàn toàn miền Nam, thống nhất đất nước. 

Sau ngày đất nước thống nhất, trên cương vị Bí thư Đảng ủy Ủy ban Quân quản Thành phố Sài Gòn - Gia Định, sau đó là Phó Bí thư Thành ủy, Chủ tịch Ủy ban nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh, rồi Bí thư Thành ủy Thành phố Hồ Chí Minh (1975-1982), đồng chí Võ Văn Kiệt đã cùng với các đồng chí trong Thành ủy chỉ đạo khẩn trương khắc phục hậu quả chiến tranh và tàn dư của chế độ cũ, xây dựng đời sống mới. Dưới sự lãnh đạo của Thành ủy Thành phố Hồ Chí Minh, đặc biệt là vai trò năng động, sáng tạo của đồng chí Bí thư Thành ủy Võ Văn Kiệt, Thành phố đã có những bước phát triển mạnh mẽ trong sản xuất, đời sống, từng bước trở thành đầu tàu kinh tế của cả nước, góp phần quan trọng vào việc hình thành đường lối đổi mới của Đảng sau này.

2. Đồng chí Võ Văn Kiệt - Nhà lãnh đạo xuất sắc của Đảng và Nhà nước

Tại Đại hội toàn quốc lần thứ V (tháng 3-1982) và Đại hội toàn quốc lần thứ VI (tháng 12-1986) của Đảng, đồng chí Võ Văn Kiệt được bầu vào Ban Chấp hành Trung ương Đảng và Bộ Chính trị, được cử làm Phó Chủ tịch Hội đồng Bộ trưởng, kiêm Chủ nhiệm Ủy ban Kế hoạch nhà nước (tháng 4-1982), Quyền Chủ tịch Hội đồng Bộ trưởng (tháng 3-1988), Phó Chủ tịch thứ nhất Hội đồng Bộ trưởng (tháng 6-1988) và Thủ tướng Chính phủ (tháng 8-1991).

Trên các cương vị công tác của mình, đồng chí Võ Văn Kiệt đã có những đóng góp to lớn đối với quá trình nghiên cứu, hình thành và chỉ đạo việc hiện thực hoá đường lối đổi mới của Đảng, từng bước đưa nước ta ra khỏi khủng hoảng kinh tế-xã hội, mở đầu cho thời kỳ mới ổn định và phát triển.

Về kinh tế, đồng chí Võ Văn Kiệt đã quyết liệt ủng hộ những cách làm mới, phá bỏ những rào cản của tư duy cũ, cơ chế cũ, tháo gỡ những khó khăn, điểm nghẽn, mở đường cho sản xuất, kinh doanh phát triển. Với tầm nhìn vượt thời gian, đồng chí đã chỉ đạo triển khai những công trình kinh tế trọng điểm quốc gia, như: đường dây tải điện 500 kv Bắc-Nam; đường Bắc Thăng Long - Nội Bài; đường cao tốc Láng - Hòa Lạc; công trình thoát lũ ra biển Tây; Chương trình phát triển kinh tế-xã hội vùng Đồng Tháp Mười và vùng tứ giác Long Xuyên; xây dựng Nhà máy lọc dầu Dung Quất...đã mang lại hiệu quả to lớn, là tiền đề quan trọng thúc đẩy sự phát triển kinh tế-xã hội của đất nước những năm sau này.

Về chính trị, đồng chí rất chú trọng xây dựng nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa thực sự của dân, do dân, vì dân, dưới sự lãnh đạo của Đảng, trong đó trước hết là cải cách hệ thống hành chính nhằm xây dựng bộ máy nhà nước vững mạnh từ Trung ương đến cơ sở; đồng thời từng bước bổ sung, hoàn chỉnh hệ thống pháp luật. Đồng chí đặc biệt quan tâm đến xây dựng đội ngũ cán bộ, kiên quyết đấu tranh chống những hiện tượng tiêu cực, đặc biệt là tham nhũng, lãng phí và thất thoát tài sản công.

Trong bối cảnh đất nước còn nhiều khó khăn, đồng chí Võ Văn Kiệt nhận thức sâu sắc về tầm quan trọng của việc khơi dậy, phát huy sức mạnh khối đại đoàn kết toàn dân tộc, mở rộng thực hiện đoàn kết quốc tế, kết hợp sức mạnh dân tộc với sức mạnh thời đại. Đồng chí đã có những đóng góp quan trọng trong việc bình thường hóa quan hệ giữa Việt Nam với các nước ASEAN, Trung Quốc, Mỹ,...góp phần phá thế bị bao vây, cô lập, cấm vận mở ra tiến trình hội nhập và phát triển mới của đất nước.

Về văn hóa, đồng chí Võ Văn Kiệt chỉ đạo hoàn chỉnh các cơ chế, chính sách về gìn giữ, bảo vệ, phát huy di sản văn hóa, nghệ thuật dân tộc và khuyến khích, thúc đẩy sáng tạo những giá trị mới đáp ứng yêu cầu phát triển đất nước. Nhận thức sâu sắc vai trò của giáo dục, đào tạo, đồng chí chủ trương nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện ở các bậc học; giao quyền tự chủ, tự chịu trách nhiệm nhằm tạo động lực thúc đẩy sự phát triển mạnh mẽ của các trường đại học. Sự ra đời của Đại học Quốc gia Hà Nội (1993) và Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh (1995) là hai mô hình mới, đánh dấu bước phát triển của giáo dục đại học Việt Nam theo hướng hiện đại và hội nhập quốc tế.

Sau khi thôi đảm nhiệm cương vị Thủ tướng Chính phủ, đồng chí Võ Văn Kiệt vẫn dành thời gian, tâm sức, trí tuệ để nắm bắt, suy nghĩ về những vấn đề đặt ra đối với đất nước, dân tộc và gửi đến Đảng, Nhà nước những ý kiến hết sức tâm huyết, đầy tinh thần trách nhiệm về công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng và hệ thống chính trị trong sạch, vững mạnh, đấu tranh phòng chống tham nhũng, tiêu cực, những biểu hiện suy thoái trong cán bộ, đảng viên.

3. Đồng chí Võ Văn Kiệt - Người học trò xuất sắc của Chủ tịch Hồ Chí Minh, tấm gương người cộng sản mẫu mực suốt đời vì nước, vì dân

Từ khi giác ngộ và tham gia sự nghiệp cách mạng cho đến lúc qua đời, đồng chí Võ Văn Kiệt đã trọn đời kiên trung với mục tiêu, lý tưởng của Đảng, phấn đấu và cống hiến cho sự nghiệp cách mạng của Đảng và dân tộc, nêu tấm gương sáng về tinh thần tận tụy phụng sự Tổ quốc, phục vụ nhân dân và là người học trò xuất sắc của Chủ tịch Hồ Chí Minh. Trong cuộc đấu tranh giải phóng dân tộc, đồng chí luôn xuất hiện ở những nơi gian khổ, ác liệt nhất, cùng cấp ủy Đảng và cán bộ, đảng viên, quần chúng kiên trung vượt qua sự đàn áp, khủng bố của kẻ địch, kiên cường bám đất, bám dân, tổ chức phong trào cách mạng ngày càng phát triển mạnh mẽ để đi đến thắng lợi cuối cùng. Đồng chí Võ Văn Kiệt là tấm gương sáng về tinh thần tận trung với Đảng và dân tộc, về tinh thần dám nghĩ, dám nói, dám làm, dám chịu trách nhiệm, dám đổi mới sáng tạo, dám đương đầu với khó khăn, thử thách và quyết liệt trong hành động vì lợi ích chung. Ở bất cứ cương vị nào, đồng chí luôn trăn trở nghiên cứu, tìm tòi, đề xuất những chủ trương, chính sách đúng đắn vì nước, vì dân, vì sự thắng lợi của sự nghiệp cách mạng do Đảng lãnh đạo. 

Đồng chí Võ Văn Kiệt đã cống hiến trọn đời vì lý tưởng cách mạng cao cả, nhân văn là giải phóng nhân dân khỏi mọi áp bức, bất công, mang lại cuộc sống hạnh phúc thực sự cho nhân dân. Dù những năm tháng hoạt động bí mật, đầy khó khăn, gian khổ, hay khi đất nước hòa bình, trở thành một cán bộ lãnh đạo chủ chốt của Đảng và Nhà nước, đồng chí luôn gắn bó mật thiết với nhân dân, lắng nghe ý kiến, nguyện vọng của nhân dân, lấy lợi ích của nhân dân làm tiêu chí, thước đo cho hoạt động cách mạng của mình. Bí danh Sáu Dân ra đời từ đó và trở thành tên gọi trìu mến, thân thiết mà các cán bộ, đảng viên và nhân dân dành cho đồng chí. Suốt cuộc đời cách mạng, đồng chí đã trăn trở, tìm tòi, sáng tạo, vượt qua những rào cản của cơ chế, thói quen và định kiến cũ, thực hiện những quyết định táo bạo, đáp ứng đúng nhu cầu, nguyện vọng của cán bộ, đảng viên và nhân dân. Với tinh thần đặt lợi ích của Tổ quốc, của Đảng và dân tộc lên trên hết, trước hết, đồng chí đã quy tụ và phát huy được trí tuệ, tài năng và tâm huyết của nhiều trí thức trong và ngoài nước cùng phấn đấu vì đại nghĩa của dân tộc, vì sự phát triển phồn vinh, hạnh phúc của đất nước.

Từ những năm tháng hoạt động cách mạng bí mật cho đến khi trở thành nhà lãnh đạo chủ chốt của Đảng và Nhà nước, đồng chí Võ Văn Kiệt vẫn giữ nếp sống trong sáng, giản dị, gắn bó mật thiết với đồng chí, đồng bào. Trọn cuộc đời, đồng chí luôn là tấm gương thực hành xuất sắc tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh và thực sự là một người học trò xuất sắc của Người. Những dấu ấn đồng chí Võ Văn Kiệt để lại cho sự nghiệp cách mạng của Đảng và dân tộc Việt Nam sẽ luôn còn mãi, là tấm gương sáng cho các thế hệ cách mạng Việt Nam hôm nay và mai sau học tập, noi theo.

4. Đồng chí Võ Văn Kiệt với Đảng bộ, nhân dân Vĩnh Long và Đảng bộ, nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh

Vĩnh Long là vùng đất giàu truyền thống lịch sử, văn hóa và cách mạng, nơi sinh ra nhiều danh nhân nổi tiếng làm rạng danh cho dân tộc và quê hương. Quê hương Vĩnh Long đã sinh ra và nuôi dưỡng, góp phần hình thành nhân cách người chiến sĩ cộng sản kiên trung, nhà lãnh đạo tài năng, sáng tạo Võ Văn Kiệt. Đây cũng là nơi ghi dấu những hoạt động yêu nước đầu tiên và bước ngoặt trong cuộc đời hoạt động cách mạng của đồng chí khi trở thành người đảng viên cộng sản. Trong quá trình hoạt động cách mạng, dù ở cương vị công tác nào, đồng chí Võ Văn Kiệt cũng luôn dành tình cảm sâu nặng nghĩa tình cho quê hương. Trong những chuyến về thăm quê hương, hay qua những bức thư gửi đến cán bộ, đảng viên và nhân dân quê nhà, đồng chí luôn nhắc nhở, động viên Đảng bộ và nhân dân Vĩnh Long nêu cao tinh thần trách nhiệm, năng động, sáng tạo, quyết tâm phát triển quê hương ngày càng giàu mạnh. Học tập và noi theo tấm gương đồng chí Võ Văn Kiệt, Đảng bộ và nhân dân Vĩnh Long đang nỗ lực xây dựng Đảng bộ và hệ thống chính trị trong sạch, vững mạnh toàn diện; phát huy sức mạnh đại đoàn kết toàn dân; đảm bảo quốc phòng, an ninh; huy động mọi nguồn lực, đổi mới, sáng tạo, đưa tỉnh Vĩnh Long phát triển nhanh và bền vững, thực hiện thắng lợi mục tiêu mà Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XI nhiệm kỳ 2020-2025 đã đề ra.

Trong cuộc đời hoạt động cách mạng của đồng chí Võ Văn Kiệt, Sài Gòn - Chợ Lớn - Gia Định là nơi ghi dấu đậm nét hình ảnh người Bí thư Khu ủy Võ Văn Kiệt với quá trình khôi phục, phát triển các tổ chức Đảng và phong trào cách mạng, xây dựng lực lượng chính trị và lực lượng vũ trang trên địa bàn, góp phần to lớn vào sự nghiệp giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước. Còn Thành phố Hồ Chí Minh là nơi thể hiện sâu đậm dấu ấn của người Bí thư Thành uỷ Võ Văn Kiệt tiên phong đổi mới, cùng với tập thể lãnh đạo Thành phố trăn trở tháo gỡ những rào cản của cơ chế cũ, đẩy mạnh phát triển kinh tế-xã hội, từng bước ổn định và nâng cao đời sống người dân, góp phần đưa Thành phố trở thành đầu tàu phát triển kinh tế của cả nước. Học tập và noi theo tấm gương đồng chí Võ Văn Kiệt, Đảng bộ và nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh phát huy truyền thống “bản lĩnh, kiên cường, đoàn kết, năng động, sáng tạo, nghĩa tình”, thực hiện thắng lợi Nghị quyết Đại hội Đảng bộ Thành phố lần thứ XI nhiệm kỳ 2020-2025, phấn đấu đến năm 2025, Thành phố Hồ Chí Minh trở thành đô thị thông minh, thành phố dịch vụ, công nghiệp theo hướng hiện đại, giữ vững vai trò đầu tàu kinh tế, động lực tăng trưởng của vùng kinh tế trọng điểm phía Nam và cả nước, đi đầu trong đổi mới sáng tạo, có chất lượng sống tốt, văn minh, hiện đại, nghĩa tình.

Thưa các đồng chí!

Tưởng nhớ và tri ân công lao to lớn của Chủ tịch Hồ Chí Minh và các bậc tiền bối cách mạng, trong đó có đồng chí Võ Văn Kiệt, chúng ta nguyện kế thừa và phát huy truyền thống cách mạng vẻ vang của Đảng và dân tộc; đẩy mạnh toàn diện, đồng bộ công cuộc đổi mới, xây dựng và bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa, vì mục tiêu dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh, sớm xây dựng thành công chủ nghĩa xã hội như tâm nguyện của Chủ tịch Hồ Chí Minh vĩ đại và ước vọng của toàn dân tộc.

Xin chúc các quý vị đại biểu, các nhà khoa học sức khỏe, hạnh phúc và nhiều thắng lợi mới. Chúc Hội thảo thành công tốt đẹp! 

Xin trân trọng cảm ơn các đồng chí!