Thông tin từ Tổ chức Y tế thế giới (WHO), trong tháng 12/2023 thế giới ghi nhận gần 10.000 ca tử vong do Covid-19, số ca nhập viện tăng 42% so với tháng 11/2023; các biến thể mới của SARS-CoV-2 vẫn liên tục biến đổi, hiện JN.1 đã gia tăng nhanh chóng trên phạm vi toàn cầu. Tại Hoa Kỳ, Trung Quốc và một số quốc gia châu Âu cũng ghi nhận sự gia tăng trở lại các ca mắc Covid-19 cùng với sự lây lan của các bệnh về đường hô hấp khác như cúm mùa.

Sáng 2/2, tại cuộc Gặp mặt báo chí cung cấp thông tin y tế quý I/2024, TS Nguyễn Lương Tâm - Phó Cục trưởng Cục Y tế dự phòng (Bộ Y tế) cho biết, biến thể JN.1 của SARS-CoV-2 đã phát hiện các ca mắc tại Việt Nam, đây là biến thể thuộc nhóm cần quan tâm (VOI), theo phân loại của WHO, là biến thể phụ nhánh BA.2.86 của Omicron, đã gia tăng nhanh chóng tại nhiều quốc gia trên thế giới và trong khu vực thời gian gần đây. Biến thể JN.1 được đánh giá có khả năng làm giảm hiệu quả của vaccine cũng như né tránh miễn dịch, tuy nhiên theo WHO hiện chưa có bằng chứng cho thấy biến thể này có độc lực cao hơn, gây bệnh nặng hơn các biến thể trước đây và nguy cơ sức khỏe cộng đồng vẫn được đánh giá ở mức độ thấp ở cấp độ toàn cầu. WHO vẫn tiếp tục khuyến cáo triển khai tiêm chủng vaccine Covid-19 mũi tăng cường, mũi bổ sung ở các đối tượng nguy cơ cao như nhân viên y tế, trẻ em, người cao tuổi và người có bệnh lý nền.

Theo Bộ Y tế, thời tiết vẫn diễn biến bất thường, khu vực miền Bắc đang là mùa giá lạnh, hanh khô, xen kẽ nồm ẩm là nguyên nhân nhiều dịch bệnh truyền nhiễm lây lan, nhất là bệnh lây truyền qua đường hô hấp. Nhu cầu giao thương, du lịch ngày càng tăng cao, đặc biệt là dịp Tết Nguyên đán Giáp Thìn 2024 và mùa lễ hội đầu năm sắp tới; nguy cơ gia tăng các bệnh truyền nhiễm là rất cao.

Ông Tâm cũng cho biết, số ca mắc Covid-19 nói riêng và các bệnh đường hô hấp nói chung vẫn được dự báo gia tăng trong thời gian tới. Ở những quốc gia đang vào mùa đông, trường hợp phải nhập viện có thể tăng.

Cũng theo ông Tâm, trong 2 tuần đầu năm 2024 đã ghi nhận hơn 400 ca mắc Covid-19, nhập viện rải rác ở 39 tỉnh, thành phố. Số ca mắc tăng gấp 2,4 lần so với 2 tuần trước đó; số ca nhập viện tăng nhẹ, nhưng không có trường hợp nặng. Hệ thống điều trị cơ bản vẫn đáp ứng tốt. Hiện Covid-19 không còn là bệnh truyền nhiễm nhóm A, mà chuyển sang nhóm B theo Luật Phòng chống bệnh truyền nhiễm, được giám sát như các bệnh cúm mùa thông thường khác. Tuy nhiên, nước ta đang trong giai đoạn vào mùa đông - xuân, thời tiết chuyển mùa thay đổi bất thường nên dễ dẫn đến xuất hiện và lây lan các dịch bệnh truyền nhiễm, nhất là bệnh lây qua đường hô hấp.

Chủ động phòng, chống dịch và kiểm soát hiệu quả các dịch bệnh truyền nhiễm, nhất là các bệnh lây qua đường hô hấp trong dịp Tết Nguyên đán, Bộ Y tế đã liên tục có các công văn chỉ đạo việc tăng cường công tác phòng, chống dịch mùa đông xuân và trong dịp Tết Nguyên đán, mùa lễ hội đầu năm và thường xuyên cung cấp, cập nhật các khuyến cáo, hướng dẫn người dân thực hiện các biện pháp phòng bệnh mùa đông xuân, bệnh lây truyền qua đường hô hấp; đồng thời chỉ đạo các địa phương phối hợp chặt chẽ với các Viện Vệ sinh Dịch tễ, Pasteur và các bệnh viện trực thuộc Bộ Y tế lấy mẫu, giải trình tự gen phát hiện sớm các biến thể mới, các tác nhân gây bệnh lây truyền qua đường hô hấp và tổ chức tiêm bổ sung vaccine phòng Covid-19 cho các nhóm đối tượng, đặc biệt là nhóm nguy cơ cao như người cao tuổi, người mắc bệnh lý nền, phụ nữ mang thai...

Trước đó, Bộ Y tế đã chỉ đạo các Sở Y tế khẩn trương tham mưu UBND các tỉnh, thành phố sớm ban hành kế hoạch phòng, chống bệnh truyền nhiễm, bố trí kinh phí, huy động nguồn lực và tham mưu HĐND ban hành định mức chi các nội dung phạm vi lĩnh vực y tế dự phòng, phòng chống dịch để chủ động triển khai các hoạt động phòng, chống dịch ngay từ đầu năm.

“

Theo TS Nguyễn Lương Tâm, biến thể JN.1 được đánh giá có khả năng làm giảm hiệu quả của vaccine cũng như né tránh miễn dịch. Tuy nhiên, theo WHO hiện chưa có bằng chứng cho thấy biến thể này có độc lực cao hơn, gây bệnh nặng hơn các biến thể trước đây. Do đó, nguy cơ sức khỏe cộng đồng vẫn được đánh giá ở mức độ thấp ở cấp độ toàn cầu. Hiện WHO vẫn tiếp tục khuyến cáo triển khai tiêm chủng vaccine Covid-19 mũi tăng cường, mũi bổ sung ở các đối tượng nguy cơ cao như: nhân viên y tế, trẻ em, người cao tuổi và người có bệnh lý nền.