Hiện, nhà nước không quản lý tiền công đức, tài trợ cho hoạt động tôn giáo của tổ chức tôn giáo. Tổ chức, cá nhân là chủ sở hữu hoặc được giao quản lý di tích tự quyết định và chịu trách nhiệm tiếp nhận, quản lý, sử dụng tiền công đức, tài trợ cho việc bảo vệ, phát huy giá trị di tích và hoạt động lễ hội.

Nguồn thu tiền công đức, tài trợ cho di tích và hoạt động lễ hội phải được quản lý, sử dụng đúng mục đích, có ghi chép, phản ánh đầy đủ khoản thu chi, bảo đảm minh bạch. Do đó, Bộ Tài chính cho biết các cuộc kiểm tra nhằm tổng hợp, đánh giá quản lý tiền công đức tại các di tích, giúp các tổ chức, cá nhân quản lý minh bạch, tạo niềm tin cho cộng đồng, góp phần phát triển văn hóa, kinh tế - xã hội của địa phương.

Theo đó, Bộ Tài chính hướng dẫn UBND cấp tỉnh (trừ Quảng Ninh - địa phương đã được thực hiện thí điểm) ban hành quyết định kiểm tra tổng thể trên địa bàn, nêu rõ mục đích, đối tượng, nội dung kiểm tra và phân công trách nhiệm cho các đơn vị liên quan...

Các di tích lịch sử, văn hóa đã được cơ quan nhà nước cấp bằng xếp xếp hạng di tích hoặc đưa vào danh mục kiểm kê di tích của địa phương theo Luật Di sản văn hóa sẽ thuộc diện kiểm tra trong 2023. Kinh phí trích từ nguồn dự toán ngân sách chi thường xuyên năm 2024.

Nội dung kiểm tra gồm việc mở tài khoản, mở sổ sách ghi chép số thu, chi tiền công đức, tài trợ, nội dung sử dụng tiền công đức và giám sát việc tiếp nhận, kiểm đếm, sử dụng tiền công đức, tài trợ tại các di tích và hoạt động lễ hội trong 2023.

Chủ tịch UBND cấp huyện là người chỉ đạo việc kiểm tra. Chủ tịch UBND cấp tỉnh sẽ gửi báo cáo kết quả cho Bộ Tài chính trước ngày 31/3/2024.

Tiền công đức lâu nay không được kiểm toán, không công khai để người dân biết chúng được sử dụng như thế nào. Nhằm khắc phục phần nào tình trạng này, Bộ Tài chính đã ban hành Thông tư hướng dẫn quản lý, thu chi tài chính cho công tác tổ chức lễ hội và tiền công đức, tài trợ cho di tích và hoạt động lễ hội.

Ngày 7/3, Văn phòng Chính phủ thông báo chỉ đạo của Thủ tướng Phạm Minh Chính tại buổi làm việc với lãnh đạo tỉnh Quảng Ninh hồi giữa tháng 2. Thủ tướng giao hai Bộ kiểm tra về quản lý tiền công đức, thí điểm từ Quảng Ninh, báo cáo trong quý II/2023.