Tổng cục Đường bộ Việt Nam (ĐBVN) cho biết, đơn vị vừa gửi văn bản đôn đốc Sở GTVT các tỉnh, thành phố với nội dung, từ ngày 1/7 tới, tất cả xe chở khách trên 9 chỗ và xe tải đầu kéo phải thực hiện xong việc lắp đặt camera ghi hình khi hoạt động. “Việc này là để thực hiện giám sát, quản lý của cơ quan nhà nước và doanh nghiệp vận tải được quy định tại Nghị định 10 năm 2020 của Chính phủ”, đại diện Tổng cục ĐBVN nói.
Trước kiến nghị của các hiệp hội vận tải, ông Lê Đình Thọ, Thứ trưởng Bộ GTVT cho biết, do đã được nghị định của Chính phủ quy định nên việc lắp camera trên xe khách không thể không thực hiện. Vấn đề ở đây là thực hiện thế nào cho hợp lý, phù hợp với từng thời điểm thì Bộ GTVT đang đưa ra các giải pháp. Đề cập cụ thể một số vấn đề được các hiệp hội vận tải nêu ra trong kiến nghị, ông Thọ cho biết, ông vừa yêu cầu Tổng cục ĐBVN nghiên cứu, tiếp nhận các ý kiến, sau đó có trả lời cụ thể cho từng hiệp hội, báo cáo kết quả về Bộ GTVT trước ngày 25/4.
Để thực hiện việc này, Tổng cục ĐBVN yêu cầu, mỗi xe khách phải lắp camera theo dõi ghi hình được các khu vực, như vị trí làm việc của lái xe, vị trí khách lên xuống, khoang hành khách. Trong quá trình hoạt động, camera phải truyền được dữ liệu hình ảnh về trung tâm với tần suất 3-5 phút/lần. Đơn vị vận tải phải lưu trữ hình ảnh camera tối thiểu 24 giờ khi xe chạy cự ly đến 500 km, tối thiểu 72 giờ với xe chạy trên 500 km. Tại cơ quan chức năng, dữ liệu hình ảnh sẽ được cung cấp cho cơ quan công an, thanh tra giao thông và cơ quan cấp giấy phép nhằm kiểm soát hoạt động của lái xe, ngăn ngừa, xử lý xe chở quá tải, nhồi nhét khách, chạy sai hành trình, luồng tuyến…
Để thiết bị tích hợp được các công nghệ viễn thông mới, Tổng cục ĐBVN khuyến cáo các đơn vị lựa chọn camera chạy trên nền tảng bắt được sóng điện thoại 4G, 5G. Theo đại diện Tổng cục ĐBVN, dự kiến có khoảng 200.000 xe khách, container, xe đầu kéo trên cả nước phải lắp camera trước 1/7 để thực hiện quy định của Chính phủ.
Nêu ý kiến về việc này, Chủ tịch Hiệp hội Vận tải ô tô Việt Nam (VATA) Nguyễn Văn Quyền cho rằng, do các thủ tục pháp lý, hạ tầng để thực hiện lắp camera chưa được xây dựng, ban hành đầy đủ, cùng với đó, sau hơn 2 năm lắp đặt thiết bị GPS, hiện có gần 50% thiết bị trên xe khách không hoạt động… “Đây là cơ sở để cơ quan chức năng đánh giá, nên xem lại việc yêu cầu lắp đặt thiết bị công nghệ tiếp trên các xe kinh doanh vận tải”, ông Quyền đề nghị.
Về chi phí, ông Quyền cho biết, với 200.000 xe phải lắp đặt, tính trung bình khoảng 10 triệu đồng/xe; mỗi doanh nghiệp (DN) vận tải phải bỏ ra từ 1 đến 2 tỷ đồng, toàn quốc khoảng 8.000 đến 9.000 tỷ đồng là quá sức chịu đựng của các DN. Đây là số kinh phí rất lớn với DN trong bối cảnh đang phải chống chọi với hậu quả do COVID-19 gây ra.
Đề nghị lùi thời hạn lắp camera
Trước nhiều băn khoăn của DN vận tải, ông Nguyễn Văn Quyền cho biết, VATA đã tổ chức một số cuộc họp, sau đó có kiến nghị gửi Bộ GTVT và các cơ quan có liên quan. Trong kiến nghị này, VATA đã đưa ra 5 nội dung chưa phù hợp để triển khai lắp thiết bị camera trên xe kinh doanh vận tải. Trong các nội dung này có việc, Nghị định 10 và các thông tư hướng dẫn của Bộ GTVT chưa thống nhất về vị trí, số lượng camera lắp đặt trên xe khách; chưa có quy chuẩn lắp đặt camera trên xe khách; dữ liệu camera xe khách, nhà xe thu được chưa biết truyền về đâu (chưa rõ địa chỉ, máy chủ để truyền); việc ghi và lưu trữ hình ảnh bằng camera trên xe chỉ phục vụ cho cơ quan quản lý nhà nước, vì vậy cần làm rõ mục đích của việc lắp đặt này là gì.
Ông Nguyễn Sinh Quyền, Chủ tịch Hiệp hội vận tải Hà Nội (HTA) cho biết, trong kiến nghị gửi Thủ tướng Chính phủ và Bộ GTVT về nội dung trên, HTA đề nghị: sửa đổi, lùi thời gian triển khai một số quy định chưa thiết thực, hiệu quả đối với công tác quản lý vận tải. Trong các nội dung này có việc lắp đặt camera trên xe khách, xe tải. “Trong lúc chưa ban hành quy chuẩn thiết bị và chưa có trung tâm kết nối thì việc tạm dừng hoặc lùi thời gian lắp đặt camera để không gây tốn kém trong hoạt động vận tải là việc cần phải làm… Trong thời gian này, cơ quan có liên quan nên hoàn thiện các thủ tục và trả lời các câu hỏi: lắp đặt camera trên xe khách để làm gì? Có tác dụng ra sao? Cơ chế xử lý vi phạm, chịu trách nhiệm quản lý thế nào…”, ông Bùi Sinh Quyền đề nghị.