Thời tiết mùa hè rất nóng nực, oi bức khiến chúng ta luôn cảm thấy háo nước, bứt rứt, khó chịu trong tình trạng nhớp nháp mồ hôi. Để khắc phục tình trạng này, một số món ăn có tính chất thanh nhiệt rất hữu hiệu nên được bổ sung thường xuyên trong bữa ăn của gia đình bạn.

Canh hến nấu bầu

Theo Đông y, thịt hến vị ngọt mặn, tính hàn, không độc, có tác dụng hoạt tràng, thông khí, mát gan, thanh nhiệt giải độc, lợi tiểu. Vỏ hến (nghiễn xác): có vị mặn, tính ấm, không độc, có tác dụng cố tinh, làm se, long đờm, chống nôn. 

Quả bầu cũng là loại quả mát theo Đông y. Bầu vị hơi nhạt, tính mát (có tài liệu lại cho là vị ngọt, tính lạnh), có công hiệu giải nhiệt, giải độc, lợi tiểu, nhuận phổi, trừ ngứa; chủ trị các chứng như trướng bụng, phù thũng, tiểu tiện ít, phổi nóng, ho...

Do đó, hến nấu bầu là món canh được nhiều người yêu thích, có tác dụng thanh nhiệt rất tốt vừa thanh nhiệt giải độc, vừa chứa nhiều chất dinh dưỡng tốt cho cơ thể.

Cách làm: Hến làm sạch, luộc và tách lấy nhân và lọc nước riêng. Bầu non thái chỉ. Phi hành xào hến, nêm gia vị và đổ phần nước luộc hến vào đun sôi. Sau đó thả bầu vào. Sau khi bầu mềm thì tắt bếp. Tùy khẩu vị của từng người và sở thích mà có thể cho thêm hành tươi, thì là vào để khơi dậy mùi thơm.

Canh mướp đắng nhồi thịt

Mướp đắng (Momordica charantia) còn gọi là khổ qua, có rất nhiều lợi ích cho sức khỏe. Theo y học cổ truyền, mướp đắng tính hàn, vị đắng, vào kinh tâm, phế, vị; có tác dụng thanh nhiệt giải thử, lương huyết lợi niệu, thanh tâm khứ hỏa nếu được dùng thường xuyên sẽ giúp giảm các bệnh ngoài da, làm cho da dẻ mịn màng. Nước sắc mướp đắng tươi có tác dụng chữa ho, chữa mụn trứng cá, chữa rôm sẩy (uống trong và bôi ngoài). Ngoài ra, mướp đắng còn có nhiều tác dụng khác như: kích thích ăn uống, chống viêm, hạ sốt.

Đặc biệt, canh mướp đắng nhồi thịt là món ăn thu hút khá nhiều người vào mùa hè, có tác dụng giải nhiệt, nhất là với những người bị nhiệt miệng. 

Cách làm: Mướp đắng rửa sạch, bỏ ruột, cắt khúc. Thịt lợn xay nhuyễn trộn với mộc nhĩ, hành tươi, mùi tàu, nêm một chút gia vị. Sau đó, nhồi thịt vào mướp đắng.

Đun một nồi nước sôi, sau đó thả miếng mướp đắng đã nhồi thịt vào, đun chín, thả hành và mùi tàu, sau đó tắt bếp. Tuy nhiên, một số người không ăn được vị đắng, khi đó, nên ninh nhừ, mướp sẽ bớt đắng hơn.

Canh cua

Cua đồng là món ăn bổ dưỡng, dân giã ở các vùng quê và thành thị nước ta với món canh cua: món canh giải nhiệt, kích thích ăn uống, dễ tiêu hóa, phù hợp với những ngày hè oi nóng.

Cua đồng có tên khoa học Somaniathelphusia sinensis, phân bố rộng ở vùng nước ngọt, từ đồng bằng, trung du, miền núi nước ta. Độ pH thích hợp từ 5,6 - 8, nhiệt độ từ 10 - 31 độ C, tốt nhất là 15 - 25 độ C, lượng oxy hòa tan thấp nhất là 2mg/l. Cua đồng là động vật sống đáy, ưa nước sạch, đào hang thích nghi với bùn sét, bùn cát.

Đông y sử dụng cua đồng làm thuốc với tên là điền giải và cho rằng cua đồng có vị mặn, tính hàn, hơi độc, có tác dụng sinh phong liền gân nối xương; dùng trị nhiệt tà, bạt độc, trừ ghẻ lở và máu kết cục…

Ở miền bắc, người ta hay nấu canh cua với rau đay, mồng tơi, rau dền, mướp hương... ăn kèm với cà muối. Đây là món ăn khoái khẩu của nhiều người trong những ngày hè.

Cách làm: Cua làm sạch, tách riêng mai và thân cua. Khều gạch cua từ phần mai. Thân cua bỏ yếm sau đó đem giã hoặc xay nát và lọc bỏ bã. Lấy nước đã bỏ bã đun sôi, cho gạch cua vào đun cùng hoặc xào riêng gạch với hành củ cho thơm rồi đổ vào nước. Sau khi nước sôi cho rau và mướp vào, để vài phút cho chín rồi tắt bếp.

Canh chua ngao

Thịt ngao Đông y gọi là xa ngao nhục, tính hàn, vị ngọt mặn, không độc, có công năng giải độc, tiêu khát, tư âm, lợi thủy, hóa đờm, chủ trị chứng ho nhiều đờm, loét dạ dày hành tá tràng, băng huyết, bỏng, trĩ. Ngoài ra còn trị được phù nước, hoàng đản, bướu cổ, lao phổi, âm hư, hen suyễn, tiểu đường, viêm phế quản mạn, bỏng, bị thương…

Canh chua ngao là món ăn thu hút được nấu từ ngao với cà chua, mẻ (sấu, me chua) , dứa cùng các loại rau gia vị như hành lá, mùi tàu, ngổ trắng, thì là.

Cách làm: Ngao làm sạch đem luộc lấy ruột. Lọc phần nước giữ lại. Sau đó phi hành xào ngao, xào cà chua nêm gia vị và đổ phần nước luộc vào. Cho thêm dứa vào đun sôi kỹ thì cho các loại rau gia vị và tắt bếp.