Không thay đổi mức đóng

Theo Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội, Luật Bảo hiểm xã hội (BHXH) 2024 sẽ chính thức có hiệu lực từ ngày 1/7/2025, với nhiều điểm mới liên quan đến quyền lợi của người lao động. Tuy nhiên, về tỷ lệ đóng BHXH vẫn không thay đổi so với Luật BHXH 2014 hiện hành.

Căn cứ theo các quy định của pháp luật về BHXH, năm 2025, tỷ lệ đóng bảo hiểm bắt buộc đối với người lao động là 10,5%, bao gồm BHXH 8% (quỹ hưu trí tử tuất), bảo hiểm y tế 1,5%, bảo hiểm thất nghiệp 1%.

Người sử dụng lao động đóng 21,5%, trong đó gồm 17,5% BHXH (14% cho chế độ hưu trí; 3% cho chế độ ốm đau - thai sản; 0,5% chế độ tai nạn lao động - bệnh nghề nghiệp); 3% bảo hiểm y tế; và 1% bảo hiểm thất nghiệp. Như vậy, tổng tỷ lệ đóng của cả người lao động và người sử dụng lao động là 32%. Đây là tỷ lệ đóng đối với lao động Việt Nam.

Đối với lao động nước ngoài làm việc tại Việt Nam, tỷ lệ đóng BHXH bắt buộc năm 2025 là 30%. Trong đó, người sử dụng lao động đóng 20,5%, bao gồm 14% vào quỹ hưu trí; 3% vào quỹ ốm đau, thai sản; 0,5% cho chế độ tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp; 3% bảo hiểm y tế. Người lao động nước ngoài đóng 9,5%, gồm 8% vào quỹ hưu trí; 1,5% bảo hiểm y tế.

Riêng đối với doanh nghiệp hoạt động trong các ngành nghề có nguy cơ cao về tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp, nếu đủ điều kiện, có văn bản đề nghị và được Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội chấp thuận, thì được đóng vào quỹ bảo hiểm tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp với mức thấp hơn là 0,3%.

Về tiền lương làm căn cứ đóng BHXH bắt buộc từ 1/7/2025, Điều 31 Luật BHXH 2024 quy định như sau: Người lao động thuộc đối tượng thực hiện chế độ tiền lương do Nhà nước quy định, thì tiền lương làm căn cứ đóng BHXH là tiền lương tháng theo chức vụ, chức danh, ngạch, bậc, cấp bậc quân hàm và các khoản phụ cấp chức vụ, phụ cấp thâm niên vượt khung, phụ cấp thâm niên nghề, hệ số chênh lệch bảo lưu lương (nếu có).

Người lao động thuộc đối tượng thực hiện chế độ tiền lương do người sử dụng lao động quyết định, thì tiền lương làm căn cứ đóng BHXH bắt buộc là tiền lương tháng, bao gồm mức lương theo công việc hoặc chức danh, phụ cấp lương và các khoản bổ sung khác được thỏa thuận trả thường xuyên, ổn định trong mỗi kỳ trả lương.

Trường hợp người lao động ngừng việc vẫn hưởng tiền lương tháng bằng, hoặc cao hơn tiền lương làm căn cứ đóng BHXH bắt buộc thấp nhất, thì đóng theo tiền lương được hưởng trong thời gian ngừng việc…

Hưởng lương hưu cao hơn đóng quỹ hưu trí bổ sung

Mặc dù giữ nguyên tỷ lệ đóng BHXH, song Luật BHXH năm 2024 (hiệu lực ngày 1/7/2025) bổ sung 1 chương quy định về bảo hiểm hưu trí bổ sung, tạo điều kiện cho người sử dụng lao động và người lao động có thêm sự lựa chọn tham gia đóng góp để được hưởng mức lương hưu cao hơn. Bảo hiểm hưu trí bổ sung sẽ hoạt động theo 4 nguyên tắc chính được quy định tại Điều 125 Luật BHXH năm 2024.

Thứ nhất, mức đóng bảo hiểm hưu trí bổ sung do người sử dụng lao động và người lao động tự nguyện thỏa thuận. Thứ hai, khoản đóng góp vào quỹ bảo hiểm hưu trí bổ sung được quản lý theo từng tài khoản hưu trí cá nhân. Thứ ba, hoạt động quản lý quỹ bảo hiểm hưu trí bổ sung thực hiện theo nguyên tắc công khai, minh bạch và phải bảo đảm đầu tư theo đúng quy định của pháp luật. Cuối cùng, mức chi trả bảo hiểm hưu trí bổ sung được xác định trên cơ sở số dư tài khoản hưu trí cá nhân tại thời điểm chi trả, được tích lũy thông qua hoạt động đầu tư quỹ bảo hiểm hưu trí bổ sung theo nguyên tắc thị trường.

Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội cho biết, bảo hiểm hưu trí bổ sung là loại hình bảo hiểm mang tính chất tự nguyện theo nguyên tắc thị trường; bổ sung cho chế độ hưu trí trong BHXH bắt buộc. Đối tượng tham gia bảo hiểm hưu trí bổ sung là người sử dụng lao động và người lao động. Mức đóng bảo hiểm hưu trí bổ sung do người sử dụng lao động và người lao động tự nguyện thỏa thuận.

Bên cạnh đó, quỹ bảo hiểm hưu trí bổ sung là quỹ tài chính độc lập với ngân sách nhà nước, được hạch toán, kế toán, lập báo cáo tài chính, kiểm toán theo quy định của pháp luật về kế toán và pháp luật về kiểm toán. Khoản đóng góp vào Quỹ bảo hiểm hưu trí bổ sung được quản lý theo từng tài khoản hưu trí cá nhân. Quỹ bảo hiểm hưu trí bổ sung được sử dụng để chi trả chế độ hưu trí bổ sung cho người lao động, chi phí tổ chức và hoạt động quản lý.

Mức chi trả bảo hiểm hưu trí bổ sung được xác định trên cơ sở số dư tài khoản hưu trí cá nhân tại thời điểm được chi trả, được tích lũy thông qua hoạt động đầu tư quỹ bảo hiểm hưu trí bổ sung theo nguyên tắc thị trường. Như vậy, với việc tham gia bảo hiểm hưu trí bổ sung, người lao động có thêm sự lựa chọn để sau này đến tuổi nghỉ hưu sẽ được hưởng lương hưu với mức cao hơn.

Vụ Pháp chế BHXH Việt Nam đánh giá quy định chế độ bảo hiểm hưu trí bổ sung tạo điều kiện cho người sử dụng lao động và người lao động có thêm sự lựa chọn, tham gia đóng góp để được hưởng mức lương hưu cao hơn.