Đó là nhận định của Ban Chỉ đạo Phòng chống thiên tai Quốc gia sau khi sơ kết Công tác Phòng chống thiên tai sáu tháng đầu năm 2021.

Mùa mưa lũ có thể phức tạp hơn năm 2020

Theo báo cáo của Tổng cục Phòng chống thiên tai, trong sáu tháng đầu năm, thiên tai xảy ra trên phạm vi cả nước và làm 25 người chết, 31 người bị thương, ước tính thiệt hại về kinh tế hơn 132 tỷ đồng.

Nhận định về diễn biến thiên tai năm nay, ông Trần Quang Hoài, Tổng cục trưởng Phòng chống thiên tai cho rằng: Mùa mưa bão năm nay sẽ tương đương và mưa lũ có thể phức tạp hơn năm 2020, nhưng mưa lũ có thể còn phức tạp hơn. Lũ trên các hệ thống sông chính sẽ ở mức báo động từ 2 đến báo động 3. Lũ quét sạt lở đất, ngập lụt sẽ đến sớm hơn so với những năm trước đây.

Theo ông Hoài, ngay từ đầu năm, Tổng cục Phòng chống thiên tai đã quyết liệt chỉ đạo các địa phương triển khai nhanh chóng, hiệu quả các biện pháp khắc phục hậu quả thiên tai năm 2020. Thường xuyên theo dõi, cập nhật về dự báo, cảnh báo tình hình thiên tai trong nước và khu vực để tham mưu kịp thời lãnh đạo Bộ, Ban chỉ đạo, bảo đảm chủ động ứng phó hiệu quả với thiên tai.

Sau các đợt thiên tai, Tổng cục đã tổ chức các đoàn công tác phối hợp với các bộ, ngành và địa phương hướng dẫn khắc phục hậu quả, phục hồi sản xuất; kịp thời tham mưu lãnh đạo Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn chỉ đạo, đôn đốc các địa phương rà soát tổng hợp thiệt hại, nhu cầu hỗ trợ, nhất là về dân sinh, phục hồi sản xuất. Hướng dẫn các cơ quan chuyên môn của địa phương, kiểm tra việc tổng hợp, đánh giá, thống kê số liệu thiệt hại và các hoạt động khắc phục hậu quả thiên tai.

Dự báo trong những tháng cuối năm tình hình thiên tai sẽ diễn biến khốc liệt hơn so với nửa đầu năm 2021, Thứ trưởng Nguyễn Hoàng Hiệp yêu cầu Tổng Cục Phòng chống thiên tai cần làm tốt hơn nữa nhiệm vụ của mình trong cuộc chiến với thiên tai từ nay đến cuối năm.

Cần quyết liệt hơn, lấy phòng làm chính

Trong bối cảnh dịch bệnh Covid 19 diễn biến phức tạp, Thứ trưởng Nguyễn Hoàng Hiệp yêu cầu việc ứng phó thiên tai phải bảo đảm an toàn tính mạng người dân, không để dịch bệnh lây lan khi phải sơ tán dân.

Thứ trưởng Nguyễn Hoàng Hiệp lưu ý các địa phương thực hiện nghiêm các kịch bản phòng chống thiên tai của năm nay “lấy phòng là chính”.

Thứ trưởng nhấn mạnh một số vấn đề cần được nghiên cứu để chỉ đạo, đầu tư cho công tác phòng chống thiên tai năm 2021, cụ thể:

Việc bảo đảm an toàn cho lực lượng phòng chống thiên tai và lực lượng cứu hộ cứu nạn. Sự mất mát của lực lượng phòng chống thiên tai trong năm 2020 là quá lớn, đặc biệt là lực lượng vũ trang. Năm 2020, số người chết và mất tích do thiên tai là 357 người, trong đó số người chết trên biển rất ít, chủ yếu là tử vong ở trên bờ.

"Đây là vấn đề rất lớn. Năm nay phải giải quyết câu chuyện này quyết liệt hơn, phải yêu cầu và gắn trách nhiệm của các địa phương nhiều hơn", Thứ trưởng Nguyễn Hoàng Hiệp nhấn mạnh.

Bên cạnh đó, Thứ trưởng yêu cầu Tổng cục Phòng chống thiên tai với vai trò là đơn vị Thường trực Ban chỉ đạo Trung ương cần có những yêu cầu, hướng dẫn, chỉ đạo làm sao để không phải đi cứu hộ lực lượng cứu hộ.

Trong năm 2020, số lượng người thương vong do thiên tai trên bờ quá nhiều. Trong số bốn vụ sạt lở đất thì đã có ba vụ được đưa vào diện cảnh báo đặc biệt nghiêm trọng. Thứ trưởng cho rằng cần rút kinh nghiệm trong năm nay, phải chỉ đạo quyết liệt hơn, cần thiết sẽ gắn trách nhiệm trong công tác phòng chống thiên tai cho lãnh đạo địa phương.

Về công tác thông tin tuyên truyền đến người dân, Thứ trưởng Nguyễn Hoàng Hiệp cho rằng nếu chỉ dự báo chung chung, truyền tải thông tin chung chung lũ cấp độ nào thì người dân sẽ không biết được nước dâng đến đâu.

“Chúng ta phải dự báo chi tiết hơn đúng ngày đó, giờ đó, tại địa điểm đó nước sẽ lên bằng đó. Thông tin ấy cần phải được truyền tải tới người dân để người dân chủ động ứng phó”, Thứ trưởng Hiệp nhấn mạnh.

Nhận định từ nay đến tháng 10, thời điểm cao điểm bão lũ, chắc chắn tình hình dịch Covid-19 sẽ không thuyên giảm. Lãnh đạo Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn yêu cầu Tổng Cục Phòng chống thiên tai cần có những chỉ đạo trực tiếp, yêu cầu các địa phương báo cáo chi tiết những kịch bản, phương án di dân khác nhau. Tiếp đến là phải đưa ra các biện pháp bảo đảm an toàn phòng dịch trong quá trình triển khai di dân.

Đối với các công trình cần đặc biệt quan tâm đến các công trường thi công trong mưa bão. Thứ trưởng cho rằng sự cố ở công trình Thủy điện Rào Trăng 3 là một kinh nghiệm rất đau xót, từ đó các địa phương phải rà soát kĩ lưỡng những công trình đang thi công ở khu vực có nguy cơ sạt lở và thực hiện di tản 100%.

Một vấn đề lớn nữa Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cũng đặc biệt nhấn mạnh là việc bảo đảm an toàn các công trình hồ đập, công trình đê điều trong mùa mưa bão.

Theo Vụ Quản lý đê điều, qua công tác đánh giá hiện trạng đê điều trước mùa bão, lũ năm 2021, các tuyến đê từ cấp III đến cấp đặc biệt đang còn nhiều tồn tại.

Cụ thể, có 200 trọng điểm xung yếu phải xây dựng phương án bảo vệ trong mưa lũ, 316km đê còn thiếu cao trình, nguy cơ bị tràn khi gặp lũ thiết kế. Cùng với đó, có 174km đê thường xuyên xảy ra đùn sủi, thẩm lậu khi có lũ, 386 cống cũ, hư hỏng và 233km kè hư hỏng, xung yếu.