Giải trình thêm tại phiên họp của Ủy ban Thường vụ Quốc hội sáng 16/10, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Nguyễn Thị Hồng nhắc đến việc xử lý các ngân hàng yếu kém. Bà Hồng nhìn nhận đây là vấn đề khó khăn, cần có thời gian.

Ngay từ đầu nhiệm kỳ, Chính phủ, Thủ tướng đã chỉ đạo rất quyết liệt. Theo đó, Ngân hàng Nhà nước và các Bộ, ngành cũng đã trình, xin chủ trương của cấp có thẩm quyền để tích cực xử lý. 

"Việc xử lý các ngân hàng yếu kém trong điều kiện bình thường đã khó nhưng trong bối cảnh nửa nhiệm kỳ với kinh tế thế giới và trong nước vô cùng khó khăn nên còn khó khăn hơn nữa. Đến nay, công việc này đang trong giai đoạn hoàn tất", bà Nguyễn Thị Hồng thông tin.

Đối với ý kiến đánh giá việc thực hiện Nghị quyết của Quốc hội về phát triển kinh tế - xã hội 5 năm có sự hạn chế trong điều hành chính sách tiền tệ, Thống đốc mong muốn Ủy ban Thường vụ Quốc hội  xem xét, cân nhắc lại đánh giá này.

Trong đó, nhiều ý kiến cho rằng việc quá chú trọng kiểm soát lạm phát cũng là nguyên nhân khiến lãi suất cao, đặc biệt là cuối năm 2022, đầu năm 2023 trong bối cảnh doanh nghiệp khó khăn thì việc điều chỉnh tăng trưởng tín dụng chậm là bất cập. Bà Hồng cho rằng các ý kiến này đã nhìn từ từng góc độ riêng lẻ.

Còn việc điều hành chính sách tiền tệ của Ngân hàng Nhà nước theo tinh thần bám sát yêu cầu của Quốc hội và trên cục diện tổng thể của nền kinh tế, là phải giảm lãi suất, đảm bảo ổn định tiền tệ, ngoại hối và hoạt động hệ thống ngân hàng.

Bà Hồng cho biết, trong những tháng cuối năm 2022, khi nhiều nước có mặt bằng lãi suất cao, xét thấy năm 2022 chúng ta có thể kiểm soát lạm phát theo mục tiêu của Quốc hội nên những tháng đầu năm, Ngân hàng Nhà nước vẫn giữ nguyên lãi suất điều hành. 

Tuy nhiên, đến tháng 10/2022, sự kiện Ngân hàng Thương mại cổ phần Sài Gòn (SCB) bị rút tiền hàng loạt xảy ra nên Ngân hàng Nhà nước phải tập trung ưu tiên đảm bảo an toàn hệ thống, ngăn ngừa nguy cơ đổ vỡ như sự đổ vỡ của các ngân hàng trên thế giới.

Bà Hồng nhấn mạnh, mọi biện pháp lúc đó phải tập trung cho việc ngăn ngừa tính đổ vỡ hệ thống. Cạnh đó, các ngân hàng cũng căng thẳng tín dụng, một số ngân hàng bị thiếu dự trữ bắt buộc, nguy cơ mất khả năng chi trả hiện hữu.

"Tại thời điểm đó, Ngân hàng Nhà nước chưa điều chỉnh tăng trưởng tín dụng vì các ngân hàng đang tập trung đáp ứng khả năng chi trả cho người dân khi có tác động tâm lý, dẫn đến người dân rút tiền từ các ngân hàng nhỏ chuyển sang các ngân hàng lớn", bà Hồng lý giải.

Đến tháng 10 và tháng 11, thanh khoản cải thiện dần và đầu tháng 12/2022, Ngân hàng Nhà nước điều chỉnh chỉ tiêu tăng trưởng tín dụng ngay.

"Vào thời điểm tháng 10, tỷ giá tăng rất cao, đã có lúc tăng đến 10%. Lúc đó, để ổn định tỷ giá chỉ có thể dùng biện pháp như can thiệp ngoại tệ, điều chỉnh tăng lãi suất và hạn chế thanh khoản.

Ngân hàng Nhà nước đã phải thực hiện cả ba biện pháp này, tức là vừa can thiệp, vừa tăng lãi suất hai lần vào tháng 9 và tháng 10/2022. Cùng đó chưa điều chỉnh tín dụng. Như vậy đã ổn định trở lại tỷ giá, cả năm 2022 tăng 3,5%", bà Hồng nói.

Về nhận định lạm phát thấp, lãi suất cao là nghịch lý, thể hiện bất cập trong điều hành chính sách tiền tệ và tài khóa, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước cũng đề nghị Ủy ban Thường vụ Quốc hội cân nhắc bởi ý kiến này chỉ nhìn ở góc độ lạm phát và lãi suất.

"Còn điều hành lãi suất cũng như các công cụ chính sách tiền tệ phải căn cứ vào mục tiêu lạm phát, dự báo xu hướng lạm phát trên thế giới và trong nước. Ngoài ra là yêu cầu ổn định tỷ giá, an toàn hệ thống", bà Hồng giải thích.

Thống đốc Ngân hàng Nhà nước cho rằng không thể hy sinh nhiệm vụ nào mà phải đảm bảo hài hòa, linh hoạt trong điều hành. Nếu xu hướng lạm phát bùng lên, thì chính sách tiền tệ có nhiệm vụ phòng ngừa, chuẩn bị xu hướng thắt chặt. 

Thống đốc Nguyễn Thị Hồng cũng cho hay, tính đến ngày 21/9, tín dụng tăng 5,33% và đến hết tháng 9 đã tăng gần 7%.

"Với sự điều hành quyết liệt của Chính phủ, các Bộ, ngành để xúc tiến về thương mại để tăng khả năng xuất khẩu, cũng như tháo gỡ các vấn đề pháp lý của các dự án…thì từ nay đến cuối năm tín dụng có khả năng sẽ tiếp tục tăng", bà Hồng nói.