7 nguyên nhân bùng phát dịch Covid-19 được nêu rõ trong thông báo kết luận của Thủ tướng Phạm Minh Chính tại cuộc họp Thường trực Chính phủ về phòng, chống dịch ngày 19/5.

Theo nhận định của người đứng đầu Chính phủ, đây là đợt dịch có diễn biến phức tạp, khó lường, gây ra bởi chủng mới của virus có độ nguy hiểm cao, lây lan nhanh và khó chữa trị. Đặc biệt, đợt dịch này đã lây lan tại một số khu công nghiệp tập trung đông công nhân trong khi chúng ta chưa có kinh nghiệm đối phó với dịch tại các khu công nghiệp.

Dịch có thể xảy ra bất cứ lúc nào nếu chủ quan

Thủ tướng cho rằng công tác phòng chống dịch lần này phải đối mặt nhiều áp lực, đồng thời, ông chỉ ra 7 nguyên nhân khiến dịch bùng phát lần thứ tư.

Một là do nguồn bệnh xâm nhập từ bên ngoài qua đường nhập cảnh. Hai là quản lý nhập cảnh, đấu tranh ngăn chặn nhập cảnh trái phép, quản lý cư trú, kiểm soát và xử lý cư trú trái phép chưa chặt chẽ, còn có sơ hở.

Ba là do tư tưởng chủ quan, lơ là, mất cảnh giác với dịch bệnh của một số cơ quan, đơn vị, tổ chức, doanh nghiệp (kể cả cơ quan, đơn vị của Nhà nước) và một bộ phận nhân dân. Bốn là quản lý cách ly người nhập cảnh, theo dõi y tế sau cách ly thiếu chặt chẽ, sơ hở, chủ quan. Năm là một số cơ quan, đơn vị, địa phương chưa thực hiện nghiêm, đầy đủ yêu cầu 4 tại chỗ.

Nguyên nhân thứ sáu là tại các địa phương, đơn vị chưa có dịch bệnh nên chưa có kinh nghiệm, còn chậm trễ, lúng túng, bị động ứng phó khi có dịch. Cuối cùng, do một số quy định, quy chế quản lý Nhà nước về phòng, chống dịch còn bất cập, hạn chế, chưa đồng bộ, chưa sát thực tế.

Với sự vào cuộc tích cực của hệ thống chính trị, người đứng đầu Chính phủ đánh giá đến nay, dịch bệnh cơ bản được kiểm soát trên phạm vi cả nước và từng bước kiểm soát tại các tỉnh đang có dịch; chưa phát hiện việc phát sinh các ổ dịch mới chưa rõ nguồn lây.

Song ông cũng lưu ý dịch còn hết sức phức tạp, diễn biến nhanh, khó lường, nguy cơ xảy ra dịch bệnh trên phạm vi toàn quốc có thể xảy ra bất cứ lúc nào nếu vẫn để tiếp diễn tình trạng lơ là, chủ quan, mất cảnh giác, thiếu trách nhiệm, không thực hiện nghiêm các biện pháp phòng, chống.

Vận dụng linh hoạt, sáng tạo việc giãn cách xã hội

Thủ tướng yêu cầu Ban Chỉ đạo Quốc gia, Bộ Y tế, các bộ, ngành, địa phương nhanh chóng rút kinh nghiệm từ thực tiễn dịch bệnh tại một số doanh nghiệp, khu công nghiệp, khẩn trương rà soát, có phương án và triển khai nghiêm các biện pháp phòng, chống dịch tại các khu công nghiệp.

Bắc Giang đang là địa phương có số ca nhiễm lớn nhất trong đợt dịch này vì dịch xuất hiện trong khu công nghiệp đông công nhân. Ảnh: Việt Linh.

Về áp dụng biện pháp giãn cách xã hội, Thủ tướng yêu cầu Bộ Y tế, các địa phương vận dụng linh hoạt, sáng tạo, quyết định theo thẩm quyền được giao, vượt quá thẩm quyền báo cáo cấp trên trực tiếp. Việc này phải bảo đảm hiệu quả, đặc biệt xử lý hài hòa, hợp lý, hiệu quả giữa phòng, chống dịch và phát triển kinh tế - xã hội, nhất là thực hiện thành công cuộc bầu cử đại biểu Quốc hội khóa XV và HĐND các cấp nhiệm kỳ 2021-2026.

Về Đề án nhập khẩu, sản xuất, tổ chức tiêm vaccine phòng Covid-19 và bố trí, huy động nguồn lực để thực hiện, người đứng đầu giao Bộ Y tế sớm trình Đề án mua vaccine; tiếp tục nghiên cứu, chuẩn bị Đề án chung về nhập khẩu, sản xuất, tổ chức tiêm vaccine phòng Covid-19 và bố trí, huy động nguồn lực để thực hiện.

Việc này cần xin ý kiến các bộ, cơ quan liên quan, hoàn thiện trước khi trình Chính phủ xem xét, quyết định và thời điểm được giao chậm nhất vào cuối tháng 5.