Lan tỏa văn hóa đọc qua các cuộc thi

Bà Kiều Thúy Nga, Vụ trưởng Vụ Thư viện (Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch) cho biết, những năm qua, Đảng và Nhà nước đã dành sự quan tâm đến việc phát triển văn hóa đọc, nhiều chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước đã được ban hành. Chỉ thị số 42/CT-TW của Ban chấp hành Trung ương Đảng đã chỉ rõ: “Chăm lo phát triển nhu cầu văn hóa đọc của các tầng lớp nhân dân... đúng đối tượng và địa bàn, đặc biệt quan tâm vùng nông thôn, vùng sâu, vùng xa và miền núi. Phát triển hệ thống sách song ngữ, xuất bản nhiều sách bằng tiếng dân tộc với trình độ thích hợp, đáp ứng nhu cầu của đồng bào các dân tộc thiểu số”. Đồng thời cũng xác định nhiệm vụ “tập trung củng cố và phát triển hệ thống thư viện, các phòng đọc, trước hết ở cơ sở”.

Đề án “Phát triển văn hóa đọc trong cộng đồng đến năm 2020, định hướng đến năm 2030” được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Quyết định 329/QĐ-TTg, xác định mục tiêu cụ thể là: “Xây dựng và phát triển thói quen, nhu cầu, kỹ năng và phong trào đọc trong mọi tầng lớp nhân dân, nhất là trong thanh niên, thiếu niên, học sinh, sinh viên và chú trọng tới người dân ở vùng nông thôn, vùng có điều kiện kinh tế - xã hội khó khăn; cải thiện môi trường đọc; góp phần nâng cao dân trí, phát triển tư duy, khả năng sáng tạo, bồi dưỡng nhân cách, đạo đức, tâm hồn, tăng cường ý thức chấp hành pháp luật, hình thành lối sống lành mạnh trong con người, xã hội Việt Nam, đẩy mạnh xây dựng xã hội học tập”.

Sau khi Đề án được phê duyệt, Bộ trưởng Bộ Văn hoá Thể thao và Du lịch đã quyết định phê duyệt Kế hoạch triển khai Đề án Phát triển văn hóa đọc trong cộng đồng. Trên cơ sở đó, Bộ đã chỉ đạo Vụ Thư viện phối hợp cùng các đơn vị liên quan tổ chức nhiều hoạt động sôi nổi, hữu ích, góp phần xây dựng môi trường đọc thân thiện, tiện ích giúp cho người dân có thể tiếp cận, khai thác và sử dụng thông tin, tri thức hiệu quả. Bộ đã tổ chức các cuộc thi như: Giải thưởng Phát triển văn hóa đọc, Cuộc thi Đại sứ văn hóa đọc, Liên hoan Cán bộ thư viện toàn quốc tuyên truyền phát triển văn hóa đọc và giới thiệu sách… nhằm đưa văn hóa đọc ngày càng lan tỏa sâu rộng đến mọi tầng lớp nhân dân, ở nhiều vùng miền khác nhau.

Trong đó, Giải thưởng Phát triển văn hóa đọc được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch tổ chức thường niên từ năm 2018. Đây là giải thưởng uy tín, có ý nghĩa được trao cho tập thể, cá nhân tiêu biểu trong xây dựng và phát triển văn hóa đọc, nhằm kịp thời tôn vinh những đóng góp quý báu, động viên, khuyến khích các tổ chức, cá nhân có những đóng góp tích cực cho việc phát triển văn hóa đọc tại bộ, ngành, địa phương, các vùng miền và trong cộng đồng.

Sau 6 lần trao Giải thưởng, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã tôn vinh được trên 150 tập thể, cá nhân tiêu biểu, từ đó tạo động lực để kết nối và lan tỏa rộng rãi văn hóa đọc trong cộng đồng, phát huy hiệu quả vốn tài liệu trong thư viện thông qua việc tổ chức các dịch vụ phục vụ nhu cầu học tập, nghiên cứu của người dân với nhiều cách làm hay, sáng tạo.

Cuộc thi Đại sứ Văn hóa đọc được triển khai từ năm 2019, phát động trên quy mô toàn quốc cũng đạt được những thành công ấn tượng. Cuộc thi đã nhận được sự quan tâm tạo điều kiện của lãnh đạo các cấp, các ngành, các cơ quan, đơn vị địa phương, thu hút sự tham gia của đông đảo học sinh, sinh viên, học sinh khiếm thị, sự quan tâm của các bậc phụ huynh học sinh cùng các thầy, cô giáo. Qua 4 lần tổ chức từ năm 2019-2022, cuộc thi đã thu hút hơn 3,5 triệu lượt thí sinh tham dự ở vòng sơ khảo. Số lượng thí sinh tham dự tăng mạnh theo mỗi kỳ tổ chức đã phần nào khẳng định sức lan tỏa của cuộc thi.

Cùng với 2 giải thưởng lớn để tôn vinh những tập thể, cá nhân có nhiều đóng góp trong phát triển văn hóa đọc, những năm qua, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch cũng tổ chức nhiều cuộc liên hoan, tọa đàm, hội thảo, hội nghị về phát triển văn hóa đọc. Phối hợp với Bộ Thông tin và Truyền thông cùng đẩy mạnh việc triển khai các hoạt động thiết thực, bổ ích trong Ngày sách và văn hóa đọc theo quyết định của Chính phủ…

Văn hóa đọc bồi đắp tri thức

Nói về vai trò của văn hóa đọc, bà Kiều Thúy Nga, Vụ trưởng Vụ Thư viện (Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch) khẳng định: Văn hóa đọc có vai trò quan trọng đối với sự phát triển của quốc gia. Phát triển văn hóa đọc là một trong những động lực thúc đẩy sự hình thành nên những công dân có trí tuệ, có khả năng sáng tạo, có đạo đức, lối sống lành mạnh và khát vọng xây dựng đất nước hùng cường.