Trước kỳ nghỉ lễ 30/4, dịch bệnh Covid-19 đã bùng phát và diễn biến rất phức tạp tại Ấn Độ, Campuchia và một số quốc gia lân cận Việt Nam. Tiếp đó xuất hiện một số ca lây nhiễm tại Lý Nhân, Hà Nam. Trước tình hình đó, hệ thống phòng chống dịch bệnh của Việt Nam đã được kích hoạt, các địa phương đã tăng cường các biện pháp phòng chống dịch bệnh như yêu cầu khai báo y tế, bắt buộc đeo khẩu trang nơi công cộng, thực hiện “khuyến cáo 5K” của Bộ y tế, nhiều khu du lịch đã tạm dừng các hoạt động và đưa ra rất nhiều khuyến cáo, cảnh báo, thậm chí tăng cường các quy định để thực hiện các biện pháp chống dịch. Nhiều địa phương đã áp dụng các chế tài hành chính hoặc hình sự để xử lý đối với các trường hợp vi phạm quy định về phòng chống dịch bệnh đợt nghỉ lễ 30/4-1/5 này.

Mức hình phạt có thể lên tới 12 năm tù

Trong khi cả nước căng mình chống dịch, thì hai vợ chồng Giám đốc Hacinco dù trở về từ Đà Nẵng sau kỳ nghỉ lễ, đây là vùng có nhiều ca lây nhiễm COVID-19 trong cộng đồng nhưng vẫn không thực hiện việc khai báo y tế, không mang khẩu trang, tham gia họp, ăn uống, chơi thể thao và gặp gỡ nhiều người khiến nhiều khu vực hiện nay đã bị phong tỏa, cách ly y tế, làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến đời sống của nhiều người, và phát sinh rất nhiều chi phí để phòng chống dịch bệnh, gây hoang mang trong dư luận.

Từ trường hợp này, luật sư Đặng Văn Cường (Đoàn Luật sư TP Hà Nội) cho rằng, có căn cứ cho thấy hai người này đã vi phạm quy định về phòng, chống dịch bệnh, (không khai báo y tế, không thực hiện quy định về phòng chống dịch bệnh tại bệnh viện, nơi công cộng, không thực hiện biện pháp bảo vệ cá nhân là đeo khẩu trang...) nhưng làm lây lan dịch bệnh ra cộng đồng thì sẽ truy cứu trách nhiệm hình sự.

Ông Cường dẫn chứng, Luật phòng chống bệnh truyền nhiễm năm 2007, Nghị định 101/2010/NĐ-CP của Chính phủ và các văn bản của chính quyền địa phương về phòng chống dịch bệnh đã nêu rõ các trường hợp tiếp xúc với nguồn lây bệnh, đi qua vùng dịch, đi về từ vùng dịch phải thực hiện việc khai báo y tế và cách ly y tế tập trung hoặc cách ly y tế tại nhà. Các trường hợp có biểu hiện như sốt, ho, đau họng, chảy nước mũi, những triệu chứng đã được cảnh báo của bệnh dịch này thì phải khẩn trương đến cơ sở y tế để khám, cách ly, điều trị theo quy định.

Bởi vậy việc cơ quan điều tra vào cuộc xác minh làm vụ việc là cần thiết. Nếu quá trình xác minh, điều tra, có đủ căn cứ thì sẽ truy cứu trách nhiệm hình sự theo Điều 240 Bộ luật hình sự, mức hình phạt có thể lên đến 12 năm tù.

Làm rõ trách nhiệm của cơ sở y tế

Ngoài ra, theo vị luật sư này, cơ quan điều tra cũng sẽ làm rõ trách nhiệm của các cơ quan, tổ chức, cá nhân khác có liên quan trong việc phòng chống dịch bệnh, trong đó có cả các cơ sở y tế. Theo thông tin ban đầu, ngày 9/5, vợ ông Nguyễn Văn Thanh, viêm họng đi khám tại Bệnh viện Thu Cúc nhưng bị bệnh viện này từ chối khám vì có lịch sử dịch tễ đi Đà Nẵng.

Vì vậy, cơ quan chức năng cũng sẽ làm rõ lý do từ chối khám chữa bệnh của BV Thu Cúc. Trong trường hợp có căn cứ cho thấy, cơ sở y tế này vi phạm quy định về phòng chống dịch bệnh, phát hiện người có biểu hiện mắc bệnh dịch Covid-19 (ho sốt, đau họng...) nhưng không khuyến cáo, cảnh báo, xử lý y tế dẫn đến việc bệnh dịch lây lan thì cũng cần xem xét trách nhiệm của cán bộ, cá nhân có liên quan và xem xét đến trách nhiệm trong việc khám chữa bệnh của cơ sở y tế này để xử lý theo quy định pháp luật.

Sau khi có biểu hiện bệnh lý, người này bị từ chối khám bệnh tại bệnh viện Thu Cúc nhưng cũng không đến cơ sở y tế khác để khai báo và điều trị. Tiếp tục tiếp xúc với nhiều người, tham gia hội họp, tập thể dục và nhiều hoạt động xã hội khác mà không thực hiện các biện pháp bảo vệ cá nhân. Từ vụ việc này, luật sư Đặng Văn Cường cho rằng, cơ quan điều tra sẽ làm rõ các cơ quan, tổ chức, đơn vị đứng ra tổ chức các cuộc họp, các buổi làm việc như vậy có đảm bảo quy định về phòng chống dịch bệnh hay không, có thực hiện giãn cách xã hội và không tập trung quá số người quy định hay không.

“Trường hợp có căn cứ cho thấy cơ quan, tổ chức có liên quan có vi phạm quy định về phòng chống dịch bệnh thì người đứng đầu, người có trách nhiệm của các cơ quan tổ chức này cũng sẽ bị xem xét xử phạt hành chính hoặc bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội vi phạm quy định về an toàn đây đông người theo Điều 295 Bộ luật hình sự năm 2015 hoặc tội làm lây lan dịch bệnh nguy hiểm truyền nhiễm cho người theo điều 240 bộ luật hình sự năm 2015”- luật sư Cường nói.

Cùng với đó, đến ngày 12/5, hai vợ chồng ông này tiếp tục đi khám tại Bệnh viện Hữu nghị Việt - Xô, không khai báo dịch tễ và phát hiện dương tính khiến cả khoa cấp cứu của bệnh viện này bị phong tỏa. Theo luật sư Cường, hành vi này rõ ràng là vi phạm quy định về phòng chống dịch bệnh tại cơ sở y tế, không thực hiện hoạt động khai báo y tế, không khai báo về triệu chứng của dịch bệnh Covid-19 này khiến phát sinh chi phí chống dịch và có thể làm lây lan dịch bệnh ra cộng đồng. Đây là hành vi vi phạm pháp luật, riêng những hành vi như thế này cũng có thể xử lý hình sự nếu phát sinh chi phí chống dịch từ 100.000.000 đồng trở lên hoặc làm lây lan dịch bệnh ra cộng đồng.

Vị luật sư này nhận định, đây là vụ việc nghiêm trọng, cơ quan điều tra sẽ vào cuộc xác minh làm rõ hành vi của hai bệnh nhân này, làm rõ lịch trình di chuyển và việc thực hiện các biện pháp bảo vệ cá nhân, thực hiện các biện pháp phòng chống dịch bệnh theo khuyến cáo và yêu cầu, đề nghị của cơ quan chức năng, làm rõ nhận thức và ý thức của hai người này đối với việc phòng chống dịch bệnh và hậu quả làm lây nhiễm bệnh dịch Covid-19 ra cộng đồng./.